Tính đến sau
vòng 7 Ngoại hạng Anh 2016/17, hai tuyển lựa chiến thuật 4-2-3-1 và 4-1-4-1 đang trở thành rất phổ quát khi được các ông lớn Man City, M.U, Arsenal, Liverpool, Tottenham… tin dùng. Bên cạnh đó, cũng có một đôi đội bóng thử vận may với lược đồ 3 hậu vệ như 3-5-2, 3-4-2-1 (Chelsea, Watford và Everton) hoặc cổ điển như 4-4-2 (Leicester).
M.U chật vật, Arsenal và Tottenham thăng hoa với 4-2-3-1
Trong nhóm "Big 7" ở trác tuyệt Anh 2016/17 bao gồm: Man City, Man United, Arsenal, Chelsea, Liverpool, Tottenham, Leicester, thì có đến 6/7 đội sử dụng một trong hai sơ đồ kể trên hoặc luân phiên. duy nhất có trường hợp Leicester vẫn sát với chọn lọc 4-4-2 từng giúp họ đăng quang Premier League mùa trước.
Trong làng bóng thời khắc này, những lược đồ được cải tiến từ các chiến thuật cổ điển như 4-2-3-1 và 4-1-4-1 không còn quá xa lạ. Sự khác nhau chỉ diễn ra tùy vào tình cảnh trên sân cũng như yêu cầu của mỗi vị thuyền trưởng. Thực tế chứng minh hầu hết các ông lớn ở trác tuyệt Anh vẫn đang sống tương đối khỏe với những tuyển lựa của mình.
4-2-3-1 được coi là lược đồ chiến thuật hiệu quả nhất trong bóng đá hiện đại, là sự kết hợp hoàn hảo giữa công và thủ. M.U, Arsenal và Tottenham là 3 đại gia xáp với sơ đồ này sau 7 vòng đấu và thành tích của cả ba được cho là tạm ổn khi lần lượt xếp ở các vị trí thứ 2 (Tottenham), thứ 3 (Arsenal) và thứ 6 (M.U).
Pep chưa có duyên với 4-2-3-1
Pep chưa có duyên với 4-2-3-1
Tuy nhiên, không phải đội bóng nào chọn lựa 4-2-3-1 cũng mang về thành công. Mới nhất, Man xanh của Pep Guardiola đã nhận thất bại 0-2 trên sân Tottenham. Đáng chú ý, đây mới là lần trước tiên Pep để Man City chơi 4-2-3-1 và đó cũng là lần đầu tiên họ phải nhận thất bại sau 6 trận toàn thắng từ đầu mùa. Một trường hợp khác là M.U của Jose Mourinho với 4-2-3-1 cũng đã để thua trong trận derby Manchester (Man City khi đó dùng 4-1-4-1) và trước Watford (3-5-2).
Với Tottenham, đội bóng của Mauricio Pochettino xáp với chiến thuật 4-2-3-1 và họ cũng là đội độc nhất bất bại ở Premier League tính đến thời điểm này (thắng 5, hòa 2).
Liverpool và Man City cười, Chelsea mếu với 4-1-4-1
Một chiến thuật hiện đại khác cũng đang trở thành trào lưu mới là 4-1-4-1 với ưu thế kiểm soát bóng, gây áp lực lên đối phương ở mọi thời điểm. Liverpool đang khá thành công với chọn lọc này kể từ đầu mùa (thắng 5, hòa 1, thua 1), Man City cũng ấn tượng không kém với 4 chiến thắng, chỉ độc nhất Chelsea gặp bất ổn trong những trận đấu chơi với chiến thuật 4-1-4-1 (thắng 2, hòa 1, thua 2).
The Blues chỉ tạm dứt cơn đau đầu (chuỗi 3 trận không thắng) sau khi HLV Antonio Conte chuyển sang sơ đồ 3 hậu vệ là 3-5-2, có lúc biến thể thành 3-4-2-1 trong trận gặp Hull City và giành chiến thắng 2-0 cuối cùng ở vòng 7 vừa qua.
Conte sử dụng đến 3 chiến thuật cho Chelsea từ đầu mùa
Conte sử dụng đến 3 chiến thuật cho Chelsea từ đầu mùa
sơ đồ cổ điển vẫn có đất dụng võ ở Ngoại hạng Anh
Chelsea cùng với Watford và Everton là những đội đã và đang chơi với chiến thuật 3 hậu vệ. Đây là chọn lựa mang nhiều rủi ro nhưng sẽ trở nên nỗi ám ảnh thất kinh khi mỗi vị trí trên sân có nền móng thể lực tốt và di chuyển đúng theo yêu cầu. Everton chơi 3-4-2-1 trong 2 trận đầu mùa thu về 1 trận thắng và 1 hòa. Watford chơi 3-5-2 trong 6/7 trận, và mới nhất họ chuyển sang chơi 4-1-4-1. Chelsea cũng mới tạm thoát khủng hoảng với sơ đồ 3 hậu vệ và chiến thắng trước Hull có thể trở nên bản lề để The Blues nối ứng dụng chiến thuật 3-4-2-1 thời gian tới.
Riêng trường hợp của ĐKVĐ Leicester, họ vẫn giáp với chiến thuật cổ điển 4-4-2 nhưng không thu được kết quả như ý sau 7 vòng với vị trí thứ 12 trên BXH. Man City trong 2 trận đầu tiên cũng chơi 4-4-2 và Pep chỉ bắt đầu đổi thay khi chân sút số 1 Kun Aguero bị treo giò vì thẻ phạt. Thực tế, 4-4-2 dù có tuổi đời khá lâu nhưng sự luân chuyển giữa các vị trí trên hàng tiền vệ giúp sơ đồ này vẫn còn đất dụng võ. Tuyến giữa của 4-4-2 có thể dàn ngang hoặc chuyển sang hình xoàn tùy vào thời điểm.
Mọi sơ đồ đều có những ưu điểm và hạn chế của riêng nó, và không phải cứ chạy theo trào lưu mà đội bóng có thể thành công với những tuyển lựa được coi là "rất hot" như 4-2-3-1 hay 4-1-4-1. Sự nhạy bén của HLV, trình độ của cầu thủ cộng với chút may mắn mới là điều kiện đủ để phát huy tối đa sự nguy hiểm của mọi chiến thuật.