Khi Ngoại trưởng Mỹ Clinton đang chỉ trích kế hoạch của Nga về việc khởi động nhà máy hạt nhân Bushehr ở Iran trong cuộc họp với người đồng cấp Nga Sergei Lavrov ở Thủ đô Moscow thì ở một nơi khác, Thủ tướng Nga Putin lại thông báo kế hoạch khởi động nhà máy này vào mùa hè.
“Nếu Iran cam đoan với cộng đồng quốc tế, hoặc nếu Iran thay đổi thái độ trước các lệnh trừng phạt quốc tế, quốc gia này có thể theo đuổi nguồn năng lượng hạt nhân dân sự. Nếu không có những cam kết trên, chúng tôi cho rằng sẽ là vội vã nếu tiến tới bất kỳ dự án nào vào thời điểm này”, bà Hilary nhấn mạnh khi được hỏi về dự định khởi động nhà máy Bushehr của Nga.
Trong khi đó, tại thành phố Volgodonsk miền Nam nước Nga, Thủ tướng Putin khẳng định: “Lò phản ứng đầu tiên của nhà máy hạt nhân Bushehr nên được khởi động ngay vào mùa hè này”. Đại diện của Atomstroyexport, công ty xây dựng nhà máy Bushehr cho biết thêm, nhà máy sẽ được khởi động vào tháng 7.
Ngoại trưởng Nga Lavrov cũng lên tiếng bảo vệ sự hợp tác hạt nhân giữa Nga với Iran. Theo ông, chương trình hợp tác hạt nhân Nga-Iran được giám sát bởi Cơ quan Năng lượng Nguyên tử quốc tế (IAEA).
“Bushehr đóng một vai trò đặc biệt trong việc duy trì sự hiện diện của IAEA tại Iran cũng như trong việc bảo đảm rằng Iran tuân thủ các nghĩa vụ không phổ biến hạt nhân. Dự án trên sẽ được hoàn tất và hiện tại chúng tôi đã bước vào giai đoạn chuẩn bị công nghệ cuối cùng”, Ngoại trưởng Lavrov phát biểu.
Vấn đề Iran lại cản trở mối quan hệ Nga - Mỹ.
Nga ký với Iran hợp đồng xây dựng nhà máy Bushehr trị giá một tỷ USD vào năm 1995, song quá trình hoàn tất dự án kéo dài trong nhiều năm. Moscow viện dẫn nhiều lý do kỹ thuật cho sự chậm trễ này, nhưng các nhà phân tích nhận định, Moscow sử dụng dự án nhà máy Bushehr nhằm gây sức ép lên Tehran vì chương trình hạt nhân gây tranh cãi của quốc gia này. Một số nhà lập pháp Iran còn cáo buộc Nga trì hoãn dự án trên vì áp lực từ phương Tây.
Sự bất đồng mới nảy sinh này giữa Nga và Mỹ làm lu mờ các mục tiêu chính trong chuyến thăm Nga lần này của Ngoại trưởng Hillary. Bà Hillary đến Moscow là nhằm tìm kiếm sự ủng hộ của nước này trong việc tăng cường các biện pháp trừng phạt Iran đồng thời gạt bỏ những chướng ngại vật để Nga, Mỹ có thể tiến tới ký kết một hiệp ước cắt giảm vũ khí hạt nhân mới. Về tiến trình đàm phán hiệp ước START-II, bà Hillary cho biết, cả hai bên đều mong muốn sớm ký kết được hiệp ước cắt giảm vũ khí hạt nhân mới nhưng bà cũng phải thừa nhận các nhà đàm phán Nga và Mỹ vẫn chưa hoàn thành công việc của họ. Trong khi đó, theo Ngoại trưởng Nga, các nhà đàm phán Nga, Mỹ sẽ hoàn thành quá trình đàm phán trong tương lai rất gần.
“Chúng tôi rất hài lòng với cách các nhà đàm phán đang thực hiện theo sự chỉ dẫn của hai Tổng thống. Có lý do để nói rằng chúng ta đang tiến gần tới một thỏa thuận cắt giảm vũ khí chiến lược mới”, ông Lavrov nhấn mạnh. Ông cũng tiết lộ, hiệp ước mới có thể được hoàn tất vào cuối tháng 3 hoặc đầu tháng 4 nhưng điều đó không có nghĩa là hiệp ước này sẽ được ký kết ngay lập tức.
Nhiều người đang đặt hy vọng vào một bước đột phá khi Ngoại trưởng Hillary có cuộc gặp với Thủ tướng Putin trong ngày hôm nay.
Nga, Mỹ lại ‘đá’ nhau vì Iran
Dạng Hybrid (Lai ghép)
